Διάλειμμα για βιβλίο

Βικέντιος Καρμπονάρος
Ο Συνονόματος ή Πέφτοντας στο κάθετο ρήγμα του λόγου


Είχα καιρό αγοράσει το βιβλίο αλλά φοβόμουν να το ξεκινήσω. Φοβόμουν ότι θα χανόμουν μέσα σε ατέλειωτες θεωρητικούρες και ορισμούς. Κάθε φορά που πλησίαζα τη βιβλιοθήκη να διαλέξω το επόμενο ανάγνωσμά μου το προσπερνούσα προφασιζόμενη διάφορες διακιολογίες. Ώσπου το πήρα μαζί μου στη Σέριφο. Όταν τέλειωσα τα άλλα δύο που είχα μαζί, δεν είχα άλλη επιλογή! Δε μου έμενε παρά να το ξεκινήσω...

Αν ήταν τόσο ευχάριστο όσο ευχάριστα ξεκινούσε το σημείωμα του επιμελητή με περίμεναν 500 σελίδες απόλαυσης! Όμως εκεί εγώ. Στη δυσπιστία. Παρόλο που το σημείωμα ήταν πολλά υποσχόμενο εγώ εξακολουθούσα να είμαι δύσπιστη. Κι αν ο Βικέντιος διατηρεί στο βιβλίο ένα εντελώς διαφορετικό στυλ; Αν είναι βαρύς κι ασήκωτος; Πήρα το θάρρος και ξεκίνησα στην καφετέρια του κάμπινγκ το πρώτο κεφάλαιο. Αυτό ήταν! Σταμάτησα για μεσημεριανή σιέστα (πρώτη φορά στα χρονικά μου συνέβαινε για 2η συνεχόμενη μέρα να επιθυμώ να κοιμηθώ μεσημέρι. Μεσημεριανός ύπνος μου προκύπτει συνήθως 1 φορά τη 2ετία). Στα πρώτα λεπτά που περίμενα μέχρι να με πάρει ο ύπνος επαναλάμβανα διαρκώς από μέσα μου τη φράση: "Ma che raro uccelo sei tu, Damiano mio?!" της σελίδας 21. Στα επόμενα λεπτά έπιασα το βιβλίο από δίπλα μου για να επιβεβαιώσω ότι θυμάμαι σωστά τη φράση και διάβασα και λίγο παρακάτω. Ε, σηκώθηκα, πήρα τον εσπρέσο μου (φρέντο και όχι λούνγκο σαν του Κεντρωτή) και συνέχισα να διαβάζω με ένα διαρκές χαμόγελο ηλιθίου καρφωμένο στο πρόσωπό μου.

Πράγματι, το βιβλίο ξεπερνούσε κατά πολύ τις προσδοκίες μου. Ήθελα να υπογραμμίσω τα πάντα κατά την κακή μου συνήθεια να κάνω τα βιβλία σα διορθωμένα σχολικά γραπτά. Σκεφτόμουν ότι αν το έβλεπε ο Στάθης θα άρχιζε πάλι να μου γκρινιάζει: "Τώρα αυτό γιατί το υπογράμμισες; Εγώ μπορεί να μην ήθελα να του δώσω τόση σημασία!".

Εν πάση περιπτώσει, η γλώσσα που χρησιμοποιεί με μάγεψε. Ειδικά τα διαρκή παιχνίδια με τις λέξεις. Τα βιογραφικά στοιχεία (αυθαίρετο συμπέρασμα) με άφηναν άναυδη. Να μη μιλήσουμε για τις εικόνες και τις παρομοιώσεις. Αν περιμένεις να φτάσεις στην τελεία για να στρίψεις τσιγάρο ή για να κάνεις οποιαδήποτε άλλη δουλειά, άδικα περιμένεις. Πλάκα κάνω. Απλά, ίσως χρειαστεί να διαβάσεις ολόκληρη τη σελίδα ή και παραπάνω. Χωρίς στιγμή όμως να αισθανθείς ότι αυτό είναι κουραστικό.
Ταξιδεύεις ταυτόχρονα στο Παλέρμο, στην Κέρκυρα, στους στίχους και τα λόγια του Θωμά Έλιοτ, του Παύλου Βερλαίν, του Αισχύλου, του Ευριπίδη, του Παζολίνι, του Καζαντζάκη, του Τσιτσάνη, του Σολωμού και πολλών πολλών άλλων. Ούτως ή άλλως είναι σα μια πρώτη προσέγγιση στο έργου του Κορνάρου. Σα να διαβάζεις και τον Ερωτόκριτο ταυτόχρονα...

Η δε Λαουράνια (του) είναι το πρότυπο της Γυναίκας. Η γυναίκα που κάθε νοήμων άντρας θα ήθελε να έχει και κάθε νοήμων γυναίκα θα ήθελε να είναι. Στου πλαίσια του πρότυπου άντρα κινείται και ο Νταμιάνο Μέρλο Φιλαντζέρι αλλά δε φτάνει στο αποκορύφωμα της Λαουράνια ίσως επειδή ο χαρακτήρας δεν (περι)γράφτηκε από γυναίκα.

Ο άνθρωπος είναι πολυλογάς (όπως και εγώ! =Ρ). Αν δε σου πει όλα όσα σκέφτεται θα σκάσει. Τα λέει όμως με τέτοιο τρόπο που μόνο απολαυστικά είναι και όχι βαρετά! Ποιός άλλος έχει αφιερώσει 7 σελίδες στην “κοριτσίλα”; Σε άλλες βέβαια στιγμές αποδεικνύεται τέρας αυτοσυγκράτησης. Πώς αλλιώς εξηγείται το γεγονός ότι καταφέρνει να αφιερώσει στον Ολυμπιακό μόνο μιάμιση-δύο σελίδες συνολικά;

Αν προσπαθήσω να γράψω κι άλλο λόγια για το βιβλίο στο μόνο που θα καταλήξω θα είναι να αντιγράφω αποσπάσματά του. Απλά αναρωτιέμαι: γιατί να δίνεται στους φοιτητές ως προτεινόμενο ή υποχρεωτικό βιβλίο η Θεωρία της Μετάφρασης και όχι αυτό; Εντάξει, μη μου απαντήσετε! Κάτι υποψιάζομαι!

Πριν το διαβάσω δε θα μπορούσα καν να διανοηθώ ότι μπορεί να υπάρξει ερωτικός διάλογος με τη χρήση γλωσσολογικών θεωριών. Ίσως, βέβαια, απλά τα αναγνώσματά μου να μην είναι τόσο πολλά και αυτά που πρέπει, και γι’ αυτό να υπερενθουσιάστηκα τόσο με το Συνονόματο. Από την πλευρά μου όμως, το μόνο που έχω να πω είναι, αν σας ενδιαφέρει έστω και ελάχιστα η γλώσσα, η λογοτεχνία ή η ποίηση, ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ!

Υ.Γ. Όσο καιρό διάβαζα το βιβλίο με προβλημάτιζε το ερώτημα που με τυραννά κάθε φορά που διαβάζω βιβλία που με ενθουσιάζουν: τι άλλο μπορεί να θες από τη ζωή σου ή τι άλλο μπορεί να απαιτείς από τον εαυτό σου αν έχεις ήδη δημιουργήσει ένα τέτοιο έργο; Ο εγκέφαλός μου για άλλη μία φορά δε μπόρεσε να συλλάβει την απάντηση.